Βουνά της Ελλάδας

"Βουνά ψηλά, βουνά ισκιερά, βουνά γυμνά, βουνά πρασινισμένα,

μικρός αν είμαι, αισθήματα τρανά γεννάτε μέσα μου και ταιριασμένα!

Μιας εποχής πανάρχαιας, μιας χρυσής, σβηστής, 

με τρώγ' η ενθύμηση κι η ελπίδα

μου φαίνεται, βουνά, πως είστε εσείς η πρώτη και η μεγάλη μου πατρίδα."

Κωστής Παλαμάς

Όλυμπος

Ο Όλυμπος είναι το ψηλότερο βουνό της Ελλάδας, γνωστός παγκοσμίως

κυρίως για το μυθολογικό του πλαίσιο, καθώς στην κορυφή του τον Μύτικα 

κατοικούσαν, σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, οι 12 Θεοί.

Είναι επίσης, το δεύτερο σε ύψος βουνό των Βαλκανίων

μετά το βουνό Ρίλα στη Βουλγαρία.

Ο συμπαγής ορεινός του όγκος δεσπόζει επιβλητικός

στα όρια Μακεδονίας και Θεσσσαλίας

με μια σειρά από ψηλές κορυφές που αυλακώνουν βαθιές χαράδρες

γύρω από τις οποίες εκτείνεται μια περιοχή ιδιαίτερης βιοποικιλότητας.

Για την προστασία της μοναδικής αυτής κληρονομιάς

ανακηρύχθηκε ήδη από το 1938, ως ο πρώτος Εθνικός Δρυμός της Ελλάδας.

Κάθε χρόνο, χιλιάδες φυσιολάτρες επισκέπτονται τον Όλυμπο

για να θαυμάσουν από κοντά τη γοητεία της φύσης και να χαρούν την περιήγηση

στις πλαγιές του και την κατάκτηση των κορυφών του.

Οργανωμένα ορεινά καταφύγια με ποικίλες ορειβατικές και αναρριχητικές διαδρομές

βρίσκονται στη διάθεση των επισκεπτών που θέλουν να εξερευνήσουν τις ομορφιές του.

Κλασσική αφετηρία αποτελεί η κωμόπολη του Λιτόψωρου στους ανατολικούς πρόποδες του βουνού,

όπου στις αρχές κάθε καλοκαιριού καταλήγει ο Ορειβατικός Μαραθώνιος Ολύμπου.

Το σχήμα του Ολύμπου, η πολύμορφη και ευμετάβλητη γοητεία της φύσης του,

οι ψηλές κορυφές του γεμάτες ομίχλη και χαμηλά σύννεφα

που φέρνουν συχνά καταιγίδες, προκάλεσαν δέος και θαυμασμό

στον προϊστορικό άνθρωπο που κατοίκησε στους πρόποδές του,

όπου η αρχαιολογική σκαπάνη αποκαλύπτει σήμερα ευρήματα από οικισμούς

της Εποχής του Σιδήρου.

Οι πρώτοι αυτοί κάτοικοι της περιοχής θα δημιουργήσουν τους θρύλους

που αργότερα θα αποδώσουν το Δωδεκάθεο των Αρχαίων Ελλήνων.

Πηγή: el.wikipedia.org

Όσσα

Η Όσσα είναι βουνό της Θεσσαλίας, γνωστό και με το όνομα Κίσσαβος.

Βρίσκεται στα βορειοανατολικά του Νομού Λάρισας και νότια των Τεμπών

και του Πηνειού, απέναντι από τον Όλυμπο του οποίου αποτελεί 

συνέχεια γεωλογικά και από τον οποίο χωρίζεται από την Κοιλάδα των Τεμπών.

Έχει μέγιστο υψόμετρο 1978 μ. ( Προφήτης Ηλίας ).

Η Όσσα βλέπει δυτικά τον κάμπο της Λάρισας, νότια τον κάμπο της Αγιάς

και ανατολικά τη θάλασσα όπου καταλήγουν οι πλαγιές της

σχηματίζοντας ορμίσκους.

Το βουνό χωρίζεται σε δύο μέρη από μια κοιλάδα

η οποία ονομάζεται στα βόρεια "Μεγάλο Φαράγγι" και νότια "Μεγάλο Ρέμα".

Στις περισσότερες πλευρές της και κυρίως τις ανατολικές

υπάρχουν εντυπωσιακές χαράδρες με ορμητικούς χειμάρρους,

ομορφότερη από τις οποίες είναι η χαράδρα της Καλυψούς με ένα τοπίο που 

συμπληρώνεται από καταρράκτες, λίμνες και απότομα βράχια.

Στα υψηλότερα μέρη η Όσσα είναι γυμνή, ξερή και φτωχή σε πηγές. Αντίθετα

οι ανατολικές, οι βόρειες και οι νότιες πλαγιές της είναι καταπράσινες

με οξιές, έλατα και καστανιές, από όπου προέρχονται

τα γνωστά κάστανα Κισσάβου.

Πηγή: el.wikipedia.org

Σμόλικας

Ο Σμόλικας είναι το δεύτερο υψηλότερο βουνό της Ελλάδας μετά τον Όλυμπο, με υψόμετρο 2.637 μέτρα. Καταλαμβάνει το βόρειο τμήμα του νομού Ιωαννίνων και το δυτικό του νομού Γρεβενών. 

Περικλείεται από τον Γράμμο στα βόρεια,την Τύμφη στα νότια και την Πίνδο στα νότια και ανατολικά. Ουσιαστικά είναι τμήμα της ευρύτερης οροσειράς της Πίνδου που καταλαμβάνει ολόκληρη την δυτική Ελλάδα.

Στον Σμόλικα βρίσκονται μερικά από τα ορεινότερα χωριά της Ελλάδας, όπως η Σαμαρίνα,η Σμίξη,η Φούρκα, οι Πάδες και άλλα. Απο τον Σμόλικα πηγάζουν οι παραπόταμοι του Αλιάκμονα, Βενέτικος και Γρεβενιώτικος.

Ο Σμόλικας καλύπτεται από πλούσια βλάστηση που περιλαμβάνει κυρίως μαυρόπευκο, ρόμπολο, οξιά και διάφορα φυλλοβόλα. Κάτω από την υψηλότερη κορυφή του σχηματίζεται η δρακόλιμνη. Μικρότερες παροδικές αλπικές λίμνες σχηματίζονται σε λοιπά σημεία του βουνού.
Ο Σμόλικας διαθέτει πολλές κορυφές με υψόμετρο πάνω από 1600 μέτρα. 
Αυτές είναι οι: Μόσια (2610μ), Κούτσουρο ( 2318μ ), Καπετάν Τσεκούρα (2253μ), Μπογντάνι ή Βούζι (2239μ), Αλογότοπος (2230μ), Παλιοστρούγγι 
( 2221μ ), Μισσοράχη ( 2217), Νταλιάπολη ( 2077μ), Πέτρα Γκαγκαράντζα
 ( 2045μ), Σμίλιανη (2014μ), Σκούρτζα ( 1799μ), Ανίτσα ( 1700μ), Κίρκορη
 ( 1860μ), Ζεκίρι ( 1700μ), Ταμπούρι ( 1878μ), Γύφτισα ( 1752 ), Προφήτης Ηλίας Φούρκας ( 1650μ), και Κλέφτης ( 1846μ)

Δημοφιλείς αναβάσεις στην κορυφή του Σμόλικα γίνονται από τη Σαμαρίνα στα ανατολικά, από την Αγία Παρασκευή (ή Κεράσοβο) στα βόρεια και απο το Παλιοσέλι και τους Πάδες απο τα Νότια.

Πηγή: el.wikipedia.org

Ταϋγετος

 Ο Ταΰγετος είναι η ψηλότερη οροσειρά της Πελοποννήσου

εκτεινόμενη μεταξύ Μεγαλόπολης-Ευρώτα και Μεσσηνίας.

Η κορυφή του έχει ύψος 2404 μ. και ονομάζεται Προφήτης Ηλίας ή Αγιολιάς,

από το ομώνυμο εκκλησάκι που χτίστηκε στην κορυφή του

ενώ παλαιότερα ονομαζόταν Ταλετός.

Η ονομασία Ταΰγετος, όπως μαρτυρά ο Παυσανίας, έχει μυθολογικές ρίζες.

Προέρχεται από την Ταϋγέτη, μία από τις Ατλαντίδες,

η οποία γεμάτη ντροπή από το αθέλητο ζευγάρωμά της με τον Δία

έβαλε τέλος στη ζωή της πέφτοντας σε γκρεμό του βουνού. 

Ο Όμηρος αποκαλεί τον Ταύγετο "περιμήκειον"

λόγω του μεγάλου μήκους της οροσειράς.

Κατά τη βυζαντινή περίοδο λεγόταν και Πενταδάκτυλος

λόγω των πέντε κορυφών του κεντρικού συγκροτήματος.

Οι ανατολικές πλαγιές του βουνού σχηματίζουν πολλές χαράδρες, οι οποίες τροφοδοτούν με νερό τον Ευρώτα, το σπουδαιότερο ποτάμι της νότιας Πελοποννήσου.

Στον Ταΰγετο διακρίνονται τέσσερις ζώνες βλάστησης, που έχουν σχέση με το υψόμετρο.

 Στα χαμηλά, ως τα 700-800 μ., κυριαρχούν οι μεσογειακοί θαμνώνες (μεσογειακή μακία), με μεγάλη ποικιλία θάμνων και φρυγάνων. Κυρίαρχα είδη είναι τα πουρνάρια, οι χουμαριές, τα σχίνα, τα σφενδάμια, οι γκορτσιές κ.ά. Από τα 700-800 μ. ως τα 1.700-1.800 μ. βρίσκεται η ζώνη των ορεινών κωνοφόρων, με κυρίαρχα είδη το μαυρόπευκο (pinus nigra), το έλατο και τον κέδρο. Πιο ψηλά, ως τα 2.000 μ., απλώνεται η λεγόμενη υποαλπική ζώνη, όπου φυτρώνουν μόνο λιγοστά έλατα και μαυρόπευκα και το έδαφος καλύπτεται από πολυετή, νανώδη φυτά και μικρούς θάμνους. Πάνω από τα 2.000 μ. βρίσκεται πλέον η αλπική ζώνη, όπου δεν υπάρχουν καθόλου δέντρα και μόνο νανώδη, πολυετή φυτά φύονται ανάμεσα στους βράχους και στα πετρολίβαδα.

Στον Ταΰγετο παρατηρείται και η λεγόμενη αζωνική βλάστηση των ρεματιών. Κυρίαρχο είδος αυτού του τύπου βλάστησης είναι ο πλάτανος (platanus orientalis), που φυτρώνει στις όχθες των ρεμάτων και σε χαράδρες, ανεξάρτητα από το υψόμετρο. 

Ο Ταΰγετος, όπως και τα περισσότερα όρη της Ελλάδας, αντιμετωπίζει οικολογικά προβλήματα, όπως αλόγιστη υλοτόμηση, πυρκαγιές, εκχερσώσεις και υπερβόσκηση που εμπόδισαν την φυσική αναγέννηση των δασών του, αλλά και τις λατομικές δραστηριότητες, τα έργα οδοποιίας και την αυθαίρετη δόμηση που αλλάζουν ανεπανόρθωτα το περιβάλλον του.

Πηγή: el.wikipedia.org

Συντακτική Ομάδα: Κατερίνα, ΣΤ΄ τάξη