Η Λίμνη Του Δύστου

Στα δυτικά και βόρεια του Δύστου, απλώνεται η ομώνυμη λίμνη. 

Εκτείνεται σε 4.750 περίπου στρέμματα, ενώ το μέγιστο βάθος της υπολογίζεται κατά προσέγγιση στα 13 μέτρα.

 

   Περιοχή με απέραντους καλαμιώνες, η λίμνη του Δύστου, 

αποτελεί ενδιάμεσο σταθμό για τα αποδημητικά πουλιά, 

γεγονός που την καθιστά σημαντικό υγροβιότοπο. 

Με απόφαση του Συμβουλίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, η λίμνη, 

συμπεριλήφθηκε από το 1979 στον κατάλογο Important Bird Areas In the EEC 

και σήμερα αποτελεί Ζώνη Ειδικής Προστασίας ( ΖΕΠ ) για τη διατήρηση των πτηνών. 

Επίσης, ο υγροβιότοπος είναι ενταγμένος στο δίκτυο Natura 2000, 

με κωδικό GR 2420008, 

χωρίς όμως να εγγράφεται στον ειδικό κατάλογο.

   Η δημιουργία της λίμνης, 

πιθανότητα οφείλεται σε τεκτονικές διαταράξεις του τέλους της τριτογενούς περιόδου,

 κατά τις οποίες η κοιλάδα του Δύστου μεταβλήθηκε σε κλειστή λεκάνη. 

Τα νερά της λίμνης διοχετεύονταν με υπόγειους οχετούς, τις καταβόθρες,

 κάτω από τα ασβεστολιθικά βουνά Ψωριάρης και Τσούκα.

   Η λίμνη αποτέλεσε, από τους προϊστορικούς ακόμη χρόνους, 

ιδεώδη τόπο για την ίδρυση στις όχθες της, οικιστικών πυρήνων.  

Πρώτα ίχνη κατοίκησης αφορούν στη νεολιθική εποχή, 

όπως δείχνει η εύρεση λεπίδων οψιανού και οστράκων νεολιθικών αγγείων. 

Οργανωμένος οικισμός υπήρχε στο λόφο ήδη από την αρχαϊκή περίοδο, 

αλλά άκμασε κυρίως στην κλασσική και ελληνιστική περίοδο.

   Κατά τον 4ο π.Χ. αιώνα, 

έγιναν και οι πρώτες προσπάθειες για την αποξήρανση της λίμνης του Δύστου. 

Αντίστοιχες προσπάθειες πραγματοποιήθηκαν και στους νεότερους χρόνους.

 Και στη σύγχρονη εποχή εκπονήθηκαν μελέτες για την εκτέλεση έργων αποξήρανσης

 και άρδευσης, οι οποίες όμως δεν υλοποιήθηκαν.

  Πριν από 200 χρόνια, η λίμνη του Δύστου, ήταν ένας έλος,

 με έκταση γύρω στα 500 στρέμματα. 

Καθώς η λίμνη και ο κάμπος ήταν ιδιοκτησία ενός «Τούρκου Πασά»,.

το 1821, όταν η Ελλάδα απελευθερώθηκε από τους Τούρκους, πριν φύγει ο Πασάς,

 έδωσε την λίμνη και τον κάμπο σε ένα «Τσιφλικά », τον Κοντόσταβλο. 

Ο Κοντόσταβλος όταν ανακάλυψε ότι ο Πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος, 

θα κάνει απαλλοτρίωση,   

πούλησε την περιοχή στο χωριό Ζερμπήσια που σήμερα ονομάζεται Δύστος.

Η λίμνη του Δύστου σήμερα

ΠΗΓΗ: Η εργασία της Πιλάτη Μαρίας 
για το 2ο Ενιαίο Λύκειο Αλιβερίου
2003-2004

Η λίμνη καλύπτεται κατά 90% από υδρόβια βλάστηση 
( καλαμιές, βούρλα, νεροκάρδαμο ), με ελάχιστα διάκενα, γεγονός που την καθιστά απροσπέλαστη.
Αποτελεί σημαντικό υδροβιότοπο και έχει εγγραφεί στο πρόγραμμα Natura 2000.
Χάρη στο πρόγραμμα αυτό, προστατεύονται τα πολλά είδη πουλιών και ψαριών
που υπάρχουν στη λίμνη.
Τα είδη πουλιών που προστατεύονται είναι 
οι ερωδιοί, οι χαλκόκοτες, τα αρπακτικά ( όπως ο Καλαμόκιρκος, ο Σπιζαετός, ο Φιδαετός, ο Πετρίτης ), μερικά είδη πάπιας,
χαραδριόμορφα ( όπως οι καλαμοκανάδες ) στέρνες και μερικά στρουθιόμορφα.

Είδη με διεθνές ενδιαφέρον για την προστασία τους, 
είναι η Γιδιβιζάστρα, η Αλκυόνη, η Χαμοκελάδα, η Λιοτριτσίδα και ο Σκουρόβλαχος.
και την επιβίωσή τους.
  

Δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια, η αποξήρανση και η υποβάθμιση του βιότοπου
έχει μειώσει σημαντικά τη σημασία της λίμνης για τα προστατευόμενα είδη
Όταν η λίμνη ξεραίνεται τελείως, δεν μπορεί να φιλοξενήσει σημαντικούς πληθυσμούς πουλιών.
Από την γεωγραφική της θέση και την απουσία άλλων παρόμοιων βιότοπων
σε μεγάλη ακτίνα γύρω της, η σημασία της λίμνης είναι πολύ μεγάλη.
Ο Δύστος βρίσκεται σε ένα σημαντικό διάδρομο μετανάστευσης των πουλιών.

Η σωστή διαφύλαξη του υγρότοπου περιλαμβάνει ορισμένα αμυντικά μέτρα 
κατά της αποξήρανσης, του κυνηγιού και της ρύπανσης.
Σημαντικό είναι επίσης να λυθεί το πρόβλημα του ευτροφισμού
εξαιτίας των λιπασμάτων.

Αξίζει να προστατεύσουμε τη λίμνη μας με όλες μας τις δυνάμεις!
Είναι κομμάτι της ιστορίας του τόπου μας, κομμάτι της ζωής μας και μπορεί να γίνει  
ένα από τα πιο όμορφα μέρη της χώρας μας. 

 

Συντακτική Ομάδα: Νίκος, Ευαγγελία.